Worldschooling sẽ thay đổi cách con chúng ta dạy cháu chúng ta

Worldschooling sẽ thay đổi cách con chúng ta dạy cháu chúng ta

1. Worldschooling và sự khác biệt với giáo dục truyền thống 

Ngày xưa anh Phan Phan nhà mình học trường ở quê. Anh quậy, nghịch, ham chơi, hay quên, học dốt :)). Và tất nhiên, anh đã trải qua đầy đủ cung bậc của những bất cập mà các cha mẹ hay kêu than trên MXH ngày nay: 
  • Bị cô giáo ghét (trù dập một mình anh, còn bạn khác được đối xử bình thường) 
  • Phải đi học thêm nhà cô giáo mới không bị phàn nàn 
  • Bạn bè chành choẹ đánh nhau, kì thị…. 
Tội của anh là học sinh cá biệt. Đã cá biệt thì chia buồn với anh. Mọi xấu xí đều dành tặng cho anh. 
Mẹ anh đi du học về, mang theo bao nhiêu ước mơ giáo dục ông con thành một mầm non tương lai của đất nước. Bao nhiêu tinh hoa từ trời tây về, nhất định phải áp dụng lên con để ông con thành ngôi sao sáng chứ lị. 
Ấy thế mà, mới được mấy buổi đầu đã phải cầm roi đi gọi ông con về. 
Chứng kiến quá nhiều bất cập, mẹ anh quyết định rút anh ra khỏi trường công anh đang học. Chưa biết đi đâu, không có định hướng gì, không rõ tương lai về đâu, miễn là ra khỏi môi trường này. Thế mà dám rút học bạ. 
Mẹ anh bảo: “Đi đâu cũng được, nhưng nhất định không thể chấp nhận để người ta giáo dục con mình như vậy.” 
Và hành trình Worldschooling của anh bắt đầu. 
Tua nhanh đến đoạn định nghĩa. Worldschooling là phong cách giáo dục kết hợp giữa học tập và đi trải nghiệm khắp nơi. Trẻ con được học hỏi qua trải nghiệm thực tế từ nhiều nền văn hóa, lịch sử và môi trường sống khác nhau. 
Worldschooling có sự khác biệt khá lớn với hệ thống giáo dục truyền thống: 
  • Trẻ có thể học tại trường, nhưng thường xuyên di chuyển, du lịch khắp nơi trong nước và ra thế giới vào các kỳ nghỉ. 
  • Trẻ có thể rút khỏi nhà trường, học trên nền tảng online, và di chuyển liên tục từ nơi này qua nơi khác, không biết ngày trở về.

Dù là hình thức nào, thì Worldschooling cũng phá vỡ giới hạn lớp học cố định, thay vào đó là sự linh hoạt và trải nghiệm thật phong phú trong thế giới thực. 

2 đứa trẻ nhà mình nối tiếp con đường này đầy hào hứng. Nhưng vẫn là worldschooling nửa mùa thôi (vẫn đến trường và kết hợp học online). Sau đó mỗi năm 4 lần lang thang đi khắp mọi nơi để khám phá thế giới. 

Còn anh Phan Phan? Sau đó anh ra học một trường tư, rồi anh đi Na Uy, rồi anh lại về Việt Nam học 1 năm, rồi anh lại sang Chile học 1 năm. Rồi sang năm không biết anh sẽ đi Trung Quốc hay đi Na Uy nữa. 

2. Worldschooling định hình tụi trẻ con hiện tại như thế nào? 

  • Tư duy mở và đa văn hóa: 

Tụi trẻ con Worldschooling hiểu biết rất rộng, vì trẻ được đọc nhiều, hiểu nhiều về thế giới. Trẻ tiếp xúc với sự đa dạng văn hóa, ngôn ngữ và quan điểm, con người khác nhau. Nhà mình đã gặp những đứa trẻ 10 tuổi mà hiểu biết tỉ thứ trên đời, đọc những cuốn sách dày cả mấy trăm trang về các chủ đề khó. Điểm trừ: Mình đoán tụi nhỏ worldschooling sẽ phổ biến ở lĩnh vực Khoa học xã hội, kinh doanh, hơn là ở lĩnh vực khoa học tự nhiên (cần thời gian tĩnh để giải bài tập, nghiên cứu, thí nghiệm…) 

  • Phát triển kỹ năng tự học: 

Kỹ năng tự học, tự nghiên cứu phải rất cứng. Vì gần như trẻ cần phải tự tìm hiểu mọi điều trên hành trình đi. Những kiến thức này chỉ có thể tự học từ sách, tài liệu, mà không có một giáo viên hay lớp học nào đào tạo theo lộ trình đi riêng của trẻ được. 

  • Xây dựng năng lực tự tin và độc lập: 

Trẻ cũng hình thành năng lực giao tiếp tự tin, tự giải quyết vấn đề, đối mặt với những thay đổi liên tục thông qua trải nghiệm thực tế. Bạn có thể gặp một đứa trẻ 10 tuổi cũng chống gậy, leo núi, đốt lửa, đun nước, tự lo bữa ăn trong rừng. Bạn cũng có thể thấy một đứa trẻ 8 tuổi nói chuyện tự tin, trò chuyện trưởng thành ngay tại một hội chợ bán nông sản địa phương. Hay bạn có thể gặp 1 anh bạn 16 tuổi lao động trên cánh đồng tại Chile Nam Mỹ xa tít mù khơi. 

3. Cách giáo dục trẻ em ngày nay sẽ thay đổi cách thế hệ tiếp theo dạy dỗ con cái như thế nào? 

  • Giáo dục tập trung vào trải nghiệm thực tiễn: 

Một trong những xu hướng giáo dục của 20 năm tới là tập trung vào trải nghiệm thực tế. Thế hệ được Worldschooling sẽ ưu tiên việc học từ thực tế, tụi nhỏ được khám phá thế giới đầy màu sắc, nhiều thách thức như vậy, sẽ khá KHÓ CHẤP NHẬN GIỚI HẠN HOẶC THIẾT KẾ CỦA NGƯỜI KHÁC. Đây cũng có thể là một điểm trừ (hoặc điểm cộng tuỳ bạn hiểu theo cách nào). Những bạn này sẽ có xu hướng tự do hơn, khám phá không giới hạn, và thách thức những chuẩn mực cũ. Tôi ngờ rằng những bạn này khó có thể vào công sở, đi làm thuê như mọi người được. 

  • Truyền đạt giá trị toàn cầu: 

Thế hệ này sẽ nhấn mạnh tầm quan trọng của sự đoàn kết quốc tế, tôn trọng sự khác biệt và bảo vệ môi trường. Các bác có biết, nhiều bạn nhỏ cấp 1 đã hiểu biết rất sâu về môi trường, bảo vệ động vật, nắm rõ 17 mục tiêu thiên niên kỷ không? (ở trường, tổ chức quốc tế, hoặc các tài liệu có dạy những điều này đấy). Điều dễ thấy nhất là khi trẻ nhìn thấy con người của các chủng tộc khác nhau, ngôn ngữ khác nhau, trẻ đều không e ngại mà tiếp cận rất hồn nhiên. 

  • Định nghĩa lại thành công: 

Đây là điều mình thấy thú vị nhất, và hoàn toàn làm thay đổi định hướng giáo dục của gia đình mình. Cũng phải cảm ơn những năm tháng làm trong Liên Hợp Quốc/ NGO, nhìn thấy các bạn quốc tế sang Việt Nam làm trong NGO, rồi các bạn di chuyển toàn cầu, làm việc trong những lĩnh vực hoàn toàn xa lạ với “người thường”, bản thân mình đã mở mắt to tướng ngưỡng mộ những cuộc đời đáng sống như vậy. Quay lại chuyện giáo dục trẻ con, những trải nghiệm quốc tế cho vợ chồng mình cái nhìn về nhiều lựa chọn hơn, nhiều con đường đến thành công và hạnh phúc hơn. Mình nhường con đường đông cho các bạn đi đấy. Mình sẽ lựa chọn con đường vắng không ai thèm đi để nhà mình đi vậy. Mình cũng nhận thấy thế hệ trẻ 9x, 200x cũng sẽ có những góc nhìn mới mẻ về thành công và hạnh phúc. Câu chuyện “đạp đổ cổng trường” để nộp hồ sơ cho con vào trường “điểm” chắc chỉ còn là câu chuyện hài của thế hệ 8x mà thôi. 

4. Kết luận

Worldschooling không chỉ thay đổi cách trẻ em học, mà còn định hình cách những người làm cha mẹ trong tương lai giáo dục thế hệ tiếp theo. Đây là con đường thú vị, chuyển từ giáo dục truyền thống sang một mô hình linh hoạt và sáng tạo hơn.

← Bài trước Bài sau →