TUỔI TEEN CHỐNG ĐỐI - VÀ NHỮNG ĐÁP ÁN ĐẰNG SAU HÀNH VI KHÓ CHỊU (P1)

Khi con bước vào tuổi teen, cha mẹ buộc phải học nhiều hơn về cách sống của lứa tuổi này. Đồng thời cũng cần chấp nhận, chúng ta có ít vị thế hơn trong mắt một trẻ tuổi vị thành niên, cả về uy quyền, kiến thức, sự thông thái… Vậy có những sự biến đổi nào ở tuổi teen và cha mẹ nên làm gì? Hãy cùng Life Mentor tìm hiểu nhé.

__

CHUYỂN TỪ MỆNH LỆNH SANG CHẤP NHẬN

- Lúc nhỏ, con tin rằng cha mẹ có quyền ra lệnh, áp đặt và con cần phải nghe theo, thì khi con bước vào tuổi teen, con bắt đầu nhận ra cha mẹ không thể ép buộc hay cấm đoán con làm gì đó, mà phải có sự đồng ý của mình.

- Con sẽ nghĩ “đồng ý hay không đồng ý là quyền của mình.” Dần dần, con có thể thường xuyên hành động mà không cần sự cho phép. Nếu bị cha mẹ phản đối thì con thường tranh luận, chống đối. Mà cha mẹ gọi là “động một cái là cãi”.

- Cha mẹ phải chuyển sang giai đoạn thương thảo, thuyết phục để có được sự đồng ý, hợp tác của con. Không thể giữ cả hai ở giai đoạn “em bé” được nữa.

- Cha mẹ có thể nói: “Việc của mẹ là hỗ trợ và giám sát con. Con muốn có tự do, mẹ sẽ cho con tự do, nhưng mẹ phải đảm bảo con không làm hại bản thân, không làm hại người khác, không vi phạm pháp luật, và không vi phạm quy định đạo đức. Vì thế, con có thể tự do nếu con đảm bảo được các trách nhiệm nêu trên. Mẹ mong muốn con thảo luận với mẹ các quyết định mà con sẽ đưa ra.”

CHUYỂN TỪ GÓP SỨC SANG PHÀN NÀN

- Khi con còn nhỏ, con thích giúp đỡ công việc nhà, để làm cha mẹ vui, hay lấy lòng cha mẹ, thì khi con tuổi teen, con sẽ không thích làm việc nhà mẹ giao nữa, mà theo đuổi thú vui giải trí của riêng mình.

- Con sẽ chống đối bằng cách “Tại sao con phải làm? Con đang bận.”Thông thường con chẳng bao giờ hết “bận” đâu. Con còn bận làm hài lòng bản thân hơn là phục vụ người khác trong gia đình. Vì thế, cha mẹ có thể nêu rõ quan điểm của mình.

- “Giống như mẹ đã làm cho con, mẹ hi vọng con có thể làm việc này cho bố mẹ. Khi sống chung một nhà, ai cũng có trách nhiệm đóng góp công sức, việc nhà để giúp đỡ người khác. Nếu con không làm việc này, mẹ cần nói chuyện với con để rõ ràng những gì con có thể làm cho gia đình.”

CHUYỂN TỪ HỢP TÁC SANG CHE GIẤU

- Một đứa trẻ thường tin rằng cha mẹ có quyền được nghe con kể hoàn toàn và trung thực về bất cứ điều gì cha mẹ yêu cầu, thì tuổi teen lại dần ít giao tiếp hơn. Tuổi teen nhận ra rằng cha mẹ đã trao cho con một vai trò quan trọng, mà giờ đây cha mẹ lại phụ thuộc vào con. 

CON TRỞ THÀNH NGƯỜI CUNG CẤP THÔNG TIN CHÍNH VỀ CÁC SỰ KIỆN, SUY NGHĨ, VÀ Ý ĐỊNH TRONG CUỘC ĐỜI CON.

- Chính cha mẹ đã cho con quyền lựa chọn về những gì cần tiết lộ và những gì cần che giấu. Con biết rằng, để có được tự do cá nhân, con cần phải tìm cách chiếm được vai trò quan trọng này. Việc này dẫn đến một tình huống hết sức trớ trêu. Con sẽ nghĩ: “những gì mình được phép làm, một phần phụ thuộc vào những gì mình quyết định nói ra.”

- Và tất nhiên là, để có được tự do cá nhân, con sẽ chỉ báo cáo những điều có lợi cho mình thôi. Vậy chỗ này cha mẹ hiểu vì sao, con cứ giấu giếm thông tin chưa? Và vì sao con ở nhà với ở ngoài xã hội là hai phiên bản rất khác nhau chưa?

- Đa số các bạn teen sẽ bắt đầu chọn kiểu sống “hai mặt”. Một mặt là hình ảnh đứa trẻ khiến cha mẹ hài lòng, và trao nhiều quyền lợi. Một mặt là đứa trẻ xã hội mà cha mẹ chẳng biết gì về nó cả. Cha mẹ hãy tin rằng, mình đang nhận được rất ít thông tin so với mình mong muốn.

- Biết được những sự thật này đôi khi là điều rất khó chấp nhận với các cha mẹ. Nhưng nếu chúng ta chấp nhận đó là một điều đương nhiên, và sự phát triển bình thường của một trẻ vị thành niên, thì chúng ta dễ chấp nhận hơn và sẽ có cách ứng xử an hoà hơn.

Kiến thức từ sách “Vị thành niên - Viên ngọc quý” (Tiến sĩ Tâm lý học Carl Pickhardt).

Người kể chuyện: Mai Mai - Family Education Mentor

_____________________________________

Mai Mai - Family Education Mentor

Founder @LifeMentor.vn

Liên hệ công việc: lifementor.vn@gmail.com

Website: https://lifementor.vn

Group FB https://www.facebook.com/groups/lifementor2021

Spotify https://spoti.fi/3zXawQT

Youtube: https://www.youtube.com/channel/UC7_rmsgL-OwgalsEoUwr9aA

Google podcast: https://bit.ly/3JGQcq9

TikTok: https://www.tiktok.com/@maimai_parenting

Các khóa học Life Mentor đang cung cấp: http://khoahoc.lifementor.vn