PEER PRESSURE LÀ CÁI CHI?

Ảnh hưởng của bạn bè và áp lực của bạn bè

Ảnh hưởng của bạn bè (peer influence) và Áp lực ngang hàng (peer pressure) là hai khái niệm cha mẹ nên có trong từ điển của mình. Bởi nó sẽ giúp ích rất nhiều trong quá trình đồng hành cùng con trẻ bước qua tuổi teen một cách dễ dàng hơn. Chắc chắn các cha mẹ đều đã nghe nói rằng, khi bước vào tuổi thành niên, con cái chúng ta coi bạn bè là cả thế giới. Lúc này, chọn bạn mà chơi, chính là cách chọn người gây ảnh hưởng lên teen thường xuyên nhất đấy.

Peer influence hay Peer pressure có thể mang ý nghĩa tích cực, hoặc tiêu cực.

Đôi khi bạn bè ảnh hưởng đến con rất tích cực như: trong lớp các bạn học rất chăm, thi nhiều cuộc thi, tham gia nhiều hoạt động xã hội, con có thể được ảnh hưởng, và cố gắng hơn, trở nên chăm chỉ, quyết đoán hơn, thử các hoạt động mới hoặc tham gia nhiều hơn với trường học. Cái này có thể dễ thấy nhất ở môi trường các trường chuyên, chọn, nơi các bạn nhỏ hầu hết đã được lọc ”tinh hoa” từ đầu vào. Trình độ đã được kiểm tra qua một cuộc thi đầu vào, nề nếp ngoan ngoãn chăm chỉ do bố mẹ “rèn” chăm học từ bé. Về cơ bản, môi trường khá “sạch” khiến cha mẹ yên tâm.

Đôi khi bạn bè ảnh hưởng đến con theo một cách rất vô hại.

Ví dụ:

• Chọn quần áo, kiểu tóc hoặc đồ trang sức giống như bạn bè hoặc thần tượng
• Nghe cùng một bản nhạc hoặc xem cùng một chương trình TV để có cái hôm sau buôn chuyện với bạn.
• Cùng mê những thần tượng như bạn
• Dùng ngôn ngữ teencode, có bộ từ điển riêng mà chỉ tụi nhóc mới hiểu

Trẻ cảm thấy thoải mái và thích thú với việc này. Đa phần các thói quen, sở thích này là vô hại. Các xu hướng đến rồi đi, không có nhiều ảnh hưởng tiêu cực lắm.

Điều cha mẹ cần lưu ý nhất là các ảnh hưởng tiêu cực do áp lực bạn bè. Một số thanh thiếu niên có thể sẽ phải chọn làm những điều không đúng đắn, thử những thứ chúng không được phép, chẳng hạn như: hút thuốc hoặc cư xử chống đối xã hội. Thường là do trẻ muốn được chấp nhận, và được bạn bè đánh giá cao, trẻ cần phải thuộc về một nhóm bạn bè đồng trang lứa, nên hành động giống như nhóm đó.

Ví dụ:

• Làm những điều rủi ro, hoặc vi phạm các quy tắc – tụi nhỏ muốn thử thách các ranh giới.
• Khi hẹn hò, có người yêu, tụi nhỏ bắt đầu tiếp cận đến tình dục
• Hút thuốc, sử dụng rượu hoặc các chất gây nghiện khác…
• Đua xe, đánh nhau… thử các hoạt động phạm pháp.

Là chính mình: sự cân bằng với áp lực và ảnh hưởng của bạn bè

Cha mẹ có con tuổi teen thường khá lo lắng, vì gần như 100% tụi teen coi bạn bè là cả thế giới. Có những đứa trẻ bị ảnh hưởng quá nhiều bởi bạn bè, chúng không còn là chính mình nữa, chúng hạ thấp hoặc vứt bỏ các giá trị của bản thân để hòa nhập với bạn bè. Cha mẹ cũng có thể lo lắng rằng con sẽ không thể từ chối nếu bị áp lực phải thử những điều mạo hiểm.

Nếu con hài lòng với con người của mình, cũng như những lựa chọn và giá trị của bản thân, thì con sẽ ít có khả năng bị ảnh hưởng bởi những người khác hơn. Ví dụ: con có thể chọn làm một số việc mà bạn bè cũng làm như dòng nhạc yêu thích, ăn mặc theo một phong cách, nhưng cũng có ý kiến riêng, và từ chối không làm một số thứ như nhuộm tóc màu hồng theo xu hướng, hay nói bậy theo xu hướng.

Ảnh hưởng của cha mẹ rất quan trọng ở đây – đó là yếu tố lớn nhất hình thành giá trị và sự lựa chọn lâu dài của con. Khi cha mẹ có ảnh hưởng tích cực, cộng với ý thức mạnh mẽ về bản thân của con, con sẽ có khả năng vạch ra những ranh giới: việc gì nên làm và không nên làm.

(Biên soạn từ các nguồn tham khảo: Unicef, Learning Lift Off, Rasingchildren.net.au….)

—

Life Mentor – Kênh thông tin tin cậy về:

• Xây dựng tư duy, kỹ năng xã hội cho bạn trẻ tuổi teen
• Định hướng sự nghiệp thông qua kết nối với các Mentor thành công trong đa dạng lĩnh vực. 

Liên hệ công việc: lifementor2021@gmail.com