Ngày xưa bọn mình được học về lá cây (môn sinh học lớp 6 hay 7) sẽ là thế này:
- Cô giáo mang đến lớp một số loại lá xung quanh nhà cô (trường ở nông thôn nên cái này dễ)
- Cô giảng trên lớp, minh họa bằng hình vẽ đen trắng trong sách.
- Cả lớp cắm cúi chép (lại sách giáo khoa???)
- Cô yêu cầu về học thuộc, hôm sau kiểm tra bài cũ, cuối tháng kiểm tra 1 tiết, cuối kì kiểm tra hết kì.
Đây là cách mà 20-30 năm trước được học, hiện nay không biết các bạn trẻ con có còn học như vậy nữa không?
—-
Nhưng hoá ra đây là những gì bọn trẻ con THỰC SỰ CẦN, khi học về lá cây
- Được ra ngoài thiên nhiên, ra vườn, vào rừng, lên núi…
- TỰ ĐI NHẶT tất cả các loại lá khác nhau mà tụi nó tìm thấy trên đường
- TỰ MÔ TẢ các loại lá khác nhau thế nào (lá tròn, lá dài, lá nhọn, lá cuộn hình ống, lá có gai, lá có lông, lá có gân, lá không gân, lá màu vàng, lá màu nâu, lá màu cam, lá màu xanh…)
- Trẻ con lớn khoảng cấp 2 thì tự ghi chép, tự viết báo cáo, tự nhận xét, tự làm cuốn “sổ lá”.
- Thảo luận cùng tụi trẻ con khác và người lớn (cha mẹ, thầy cô) về những nhận xét mà trẻ tự tìm kiếm được.
- Nhận được lời khen, lời cảm ơn, sự lắng nghe của các bạn và người lớn
- Người lớn giúp trẻ tổng hợp lại kiến thức, gọi tên khoa học chuẩn của từng loại lá, cùng trẻ cùng đào sâu thêm các kiến thức liên quan bằng cách đọc sách hoặc tìm kiếm trên Internet.
Ví dụ 2 bạn nhỏ này sau khi làm cuốn sổ lá, thì đã cùng mẹ tìm hiểu thêm: vòng đời của con sâu (do nhìn thấy con sâu trên lá), và vì sao lá lại chuyển màu vàng, cam, đỏ, nâu (hoá ra có tận 16 nguyên nhân khiến lá đổi màu lận), các loại cây nào thì sinh ra các loại lá nào…
- Và tụi nhỏ KHÔNG CẦN KIỂM TRA MIỆNG, KIỂM TRA 1 TIẾT, KIỂM TRA CUỐI KÌ đâu. Khi say mê kiến thức, thì chẳng cần ai kiểm tra tụi nó làm gì, kiến thức tự nhiên vào đầu.
—-
Bài này không phải để phản đối giáo dục nhà trường. Khi chúng ta thuộc về xã hội, chúng ta vẫn phải chấp nhận những quy luật xã hội. Nhưng cha mẹ hoàn toàn có thể LÀM NHIỀU HƠN nhà trường để lấp những khoảng trống mà nhà trường chưa thể làm được. Chúng ta là những người thiết kế chương trình học riêng cho mỗi đứa trẻ của mình.
- Cô giáo mang đến lớp một số loại lá xung quanh nhà cô (trường ở nông thôn nên cái này dễ)
- Cô giảng trên lớp, minh họa bằng hình vẽ đen trắng trong sách.
- Cả lớp cắm cúi chép (lại sách giáo khoa???)
- Cô yêu cầu về học thuộc, hôm sau kiểm tra bài cũ, cuối tháng kiểm tra 1 tiết, cuối kì kiểm tra hết kì.
Đây là cách mà 20-30 năm trước được học, hiện nay không biết các bạn trẻ con có còn học như vậy nữa không?
—-
Nhưng hoá ra đây là những gì bọn trẻ con THỰC SỰ CẦN, khi học về lá cây
- Được ra ngoài thiên nhiên, ra vườn, vào rừng, lên núi…
- TỰ ĐI NHẶT tất cả các loại lá khác nhau mà tụi nó tìm thấy trên đường
- TỰ MÔ TẢ các loại lá khác nhau thế nào (lá tròn, lá dài, lá nhọn, lá cuộn hình ống, lá có gai, lá có lông, lá có gân, lá không gân, lá màu vàng, lá màu nâu, lá màu cam, lá màu xanh…)
- Trẻ con lớn khoảng cấp 2 thì tự ghi chép, tự viết báo cáo, tự nhận xét, tự làm cuốn “sổ lá”.
- Thảo luận cùng tụi trẻ con khác và người lớn (cha mẹ, thầy cô) về những nhận xét mà trẻ tự tìm kiếm được.
- Nhận được lời khen, lời cảm ơn, sự lắng nghe của các bạn và người lớn
- Người lớn giúp trẻ tổng hợp lại kiến thức, gọi tên khoa học chuẩn của từng loại lá, cùng trẻ cùng đào sâu thêm các kiến thức liên quan bằng cách đọc sách hoặc tìm kiếm trên Internet.
Ví dụ 2 bạn nhỏ này sau khi làm cuốn sổ lá, thì đã cùng mẹ tìm hiểu thêm: vòng đời của con sâu (do nhìn thấy con sâu trên lá), và vì sao lá lại chuyển màu vàng, cam, đỏ, nâu (hoá ra có tận 16 nguyên nhân khiến lá đổi màu lận), các loại cây nào thì sinh ra các loại lá nào…
- Và tụi nhỏ KHÔNG CẦN KIỂM TRA MIỆNG, KIỂM TRA 1 TIẾT, KIỂM TRA CUỐI KÌ đâu. Khi say mê kiến thức, thì chẳng cần ai kiểm tra tụi nó làm gì, kiến thức tự nhiên vào đầu.
—-
Bài này không phải để phản đối giáo dục nhà trường. Khi chúng ta thuộc về xã hội, chúng ta vẫn phải chấp nhận những quy luật xã hội. Nhưng cha mẹ hoàn toàn có thể LÀM NHIỀU HƠN nhà trường để lấp những khoảng trống mà nhà trường chưa thể làm được. Chúng ta là những người thiết kế chương trình học riêng cho mỗi đứa trẻ của mình.
===
Life Mentor - Tư vấn giáo dục từ nền tảng gia đình