Điều gì diễn ra bên trong trường quốc tế?

Điều gì diễn ra bên trong trường quốc tế?

(Trước khi đưa ra thông tin về việc học hệ song ngữ của trường quốc tế, hay học hệ quốc tế của trường song ngữ, mình xin lấy bài viết này từ Tư Vấn Nhóm - LifeMentor.vn để tạo đà nhé) 

------ 

“Học trường quốc tế mà vẫn phải homeschooling à?” 

Cô bạn của mình ngạc nhiên khi thấy mình vẫn cặm cụi mỗi ngày kèm học cho tụi nhỏ. 

“Tưởng ở đấy có hết mọi thứ rồi chứ?” 

Khi nhìn vào trường quốc tế, người ta nghĩ rằng đóng nhiều tiền thì phải có đủ mọi thứ tốt nhất cho đứa trẻ rồi, bố mẹ phải được rảnh tay chứ. Nhưng không. Càng trường quốc tế đắt đỏ, bố mẹ càng quan tâm sát sao. Biểu hiện cụ thể là: 

  • Rất nhiều gia đình chỉ 1 người đi làm, còn 1 người ở nhà (hoặc làm tự do) để chăm sóc cho đứa trẻ, đặc biệt các gia đình nước ngoài. 
  • Cha mẹ luôn luôn có mặt tại mọi sự kiện của con tại trường, dù là buổi biểu diễn quy mô nhỏ xíu, hay sinh nhật, khai giảng, lễ hội của con. Họ xuất hiện tại mọi thời điểm quan trọng của con. 
  • Họ thậm chí còn tham gia cùng vào rất nhiều trò ngây thơ tồ tẹt cùng con như lễ hội hoá trang, lễ hội ẩm thực các nước, đến trường hướng dẫn lớp con thực hành văn hoá… 
  • Con được giáo dục cực kì cẩn thận. Hành vi ứng xử của tụi nhỏ không chê vào đâu được. 
  • Con học trường QT nhưng vẫn đi học thêm, tự học thêm, hoặc có gia sư như tất cả các học sinh khác. 

Vậy thì cho vào trường QT có gì hay ho? Có khác gì trường thường đâu? 

Đây là những thứ rất khác: 

Chương trình học 

Thời khoá biểu tại các trường QT thường được chia ra thành nhóm các môn 

  • Toán: học tính toán thông thường như trường VN, nhưng có vẻ dễ hơn, không đánh đố, mang tính ứng dụng nhiều hơn. 
  • Ngôn ngữ: đa số ngôn ngữ chính là Tiếng Anh. Các trường Pháp/ Nhật/ Hàn….thì sẽ học ngôn ngữ chính là Pháp/ Nhật/ Hàn… Tất cả các trường QT đều có ngoại ngữ thứ 2 hoặc thứ 3. 
  • Khoa học tự nhiên: Lý, Địa lý tự nhiên/Khoa học trái đất, Hóa/Khoa học môi trường, Sinh/Khoa học sự sống >> cấp 1 chung vào 1 môn Science chứ không tách rời. 
  • Khoa học xã hội và nhân văn: Lịch sử, Địa lý/Địa lý nhân văn, Giáo dục công dân/Đạo đức, Tâm lý học, Xã hội học, Kinh tế học… >> Cấp 1 chung vào 1 môn Social Science chứ không tách rời. 
  • Công nghệ/Kỹ thuật/Hướng nghiệp: IT/ICT, Kỹ thuật, Thiết kế >> cấp 1 được học về IT thôi. 
  • Giáo dục thể chất, PE >> càng trường quy mô càng chia ra thành từng bộ môn thể thao, các con tham gia đúng vào CLB mà các con muốn thôi, không học thể dục giống như nhau. 
  • Giáo dục thẩm mỹ: Âm nhạc, Hội họa/Nghệ thuật thị giác, Kịch nghệ/Nghệ thuật trình diễn… 

Khi mình xem thời lượng học của các con, 9h mới vào học 3h đã nghỉ. Cả ngày ở trường 6 tiếng, chỉ có khoảng 2 tiếng học thuật thôi, còn lại là ăn, chơi, nghỉ, vận động, các môn nghệ thuật, kịch, tương tác…. Đây là lý do của truyền thuyết “Tây học nhẹ hơn ta”. Vì cấp 1 học sinh được chơi tự do, sáng tạo rất nhiều, phần học thuật rất ít. Phần học thuật của các bạn QT chậm hơn VN khoảng 1-2 lớp. Cha mẹ nào muốn con theo đuổi học thuật, học giỏi, thi thố các cuộc thi…thì cần tự đầu tư học bên ngoài nhiều. 

Tuy nhiên, cuốn sách của tụi học sinh QT lại dày gấp 10 lần sách của VN. Chắc là do chữ to, bài tập in luôn trong sách, nhiều hình vẽ, nên cả năm học 5 cuốn đều dày 300 trang. Điều đặc biệt, chương trình học yêu cầu trẻ con đọc rất rất nhiều. Ngày nào cô giáo cũng gửi về nhà 1 cuốn sách bảo con đọc. Bài tập về nhà có rất ít, nhưng yêu cầu đọc rất nhiều và rất khó. Đây là đặc điểm thiết kế chương trình nhằm phát triển ngôn ngữ ở độ tuổi tiểu học. Kết quả là các bạn trường QT đọc nhiều, hiểu rộng, nhưng chữ viết xấu (do không có giờ luyện chữ đẹp), và toán rất cơ bản (do không tập trung dạy sâu tính toán khó hay mẹo), bạn nào cũng khoẻ (do chạy nhảy và tập thể thao nghiêm túc). 

Giáo viên 

Mỗi giáo viên có một phòng học riêng. Họ tự trang trí phòng học của họ theo style và mục đích giảng dạy. Đến giờ học sinh tự di chuyển từ lớp này qua lớp kia để học. Hồi mình đi học thạc sĩ bên Châu Âu mới thấy hình thức này, quả là thú vị. 5 phút nghỉ giữa giờ sinh viên chạy quanh từ nhà này qua nhà kia như vịt. Giờ về VN mới thấy tụi trẻ con trường QT được học kiểu di chuyển này từ lớp 1. Điều này giúp cho phòng học được thiết kế đẹp và chuyên biệt hơn. Nếu giáo viên vác theo đồ nghề đến từng lớp, còn học sinh chỉ ngồi im 1 chỗ thì phòng học sẽ luôn trống trơn, không được trang trí và các dụng cụ to đùng (như quả địa cầu siêu to, hay kính viễn vọng, hoặc nồi xoong/ bếp cho giờ học môn thực phẩm) sẽ rất khó để di chuyển. 

Ở các trường QT, giáo viên được săn đón và tuyển chọn rất kỹ lưỡng. Chúng ta cứ thấy giáo viên Tây ba lô hay từ các nước không phải bản xứ, không có bằng cấp, thường chỉ ở các trung tâm Tiếng Anh, hoặc trường mầm non, hoặc các trường VN tuyển về dạy Tiếng Anh thôi. Chứ quy trình tuyển chọn của các trường QT rất khắt khe. Với tình hình tăng trưởng giáo dục quốc tế tại Châu Á như lốc bão, thì giáo viên chuẩn, có bằng cấp, từ bản xứ rất khan hiếm. Hồi mình làm trường QT, bộ phận tuyển dụng làm việc liên tục, săn đón cả mấy tháng trời cho 1 giáo viên, mà liên tục bị hụt mất. Vì giáo viên đó cũng có những lời mời gọi đến Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Đông Nam Á…khác. 

Phương pháp giáo dục. 

Đây là điều mình tâm đắc nhất khi chọn trường QT, và là sự khác biệt cực lớn so với trường tư/ công của VN (mình đã có trải nghiệm cho con học trường tư, chưa có trải nghiệm cho con học trường công, và đã từng học ở hệ thống trường công). 

Thật khó để mô tả khả năng dẫn dắt và quản lý lớp học rất xịn của các giáo viên QT trong một vài dòng. Bởi vì đó là tập hợp của rất nhiều các kỹ thuật, các tiểu tiết nhỏ trong lớp học. Vì mình rất hay đến trường gặp cô giáo nói chuyện về con, mình thường đến sớm 15’ và được chứng kiến các cô dẫn dắt lớp học, hướng dẫn tụi trẻ con. Mê luôn. 

Cách làm việc của giáo viên QT luôn là tôn trọng trẻ con. 

Trẻ con nói sai >> Nice try (cố gắng tốt đấy) 

Trẻ con làm ồn >> Please please listen to me (làm ơn hãy nghe cô) 

Trẻ con trêu nhau >> I want you to say sorry to her (cô muốn em hãy xin lỗi bạn) 

Trẻ con làm bài sai >> Let me help you again (Hãy để cô giúp em lần nữa) 

Trẻ con không hiểu >> You can ask me anything (Em có thể hỏi cô bất cứ điều gì) 

Trẻ con được làm trung tâm, được học liên môn, làm việc với nhau theo dự án, được chất vấn, được nêu chính kiến, được là chính mình. Đây là điều mình rất ưng ý, vì cách giáo dục tại nhà và tại trường rất đồng nhất. Cha mẹ không phải đi chữa lỗi những vấn đề con gặp phải tại trường do tương tác với bạn, với thầy cô. Giáo dục tại trường quốc tế hướng đến khai phóng, tập trung vào sự tự do trong tư tưởng, tự do cá nhân, tự do phát triển những điểm độc đáo duy nhất của cá nhân, tự do thể hiện bản thân, nhấn mạnh vào sự “không giới hạn” của năng lực và tư duy. 

Cộng đồng 

Không phải cứ mua chương trình QT về thì trở thành trường QT. 

Không phải cứ thuê giáo viên bản xứ về thì trở thành trường QT. 

Điều làm nên cộng đồng QT là tổng hoà của giáo viên QT, chương trình QT, học sinh QT, cộng đồng cha mẹ QT, các chương trình giao lưu quốc tế liên tục được tổ chức. Ví dụ có 30 quốc tịch tại trường thì cứ liên tục quanh năm tổ chức các ngày lễ kỉ niệm của 30 quốc tịch đó. 1 năm có 1 tuần chỉ để tôn vinh International Week (Tuần quốc tế). 

Trường con mình có khoảng 80% là trẻ con từ các nước trên thế giới, 20% là trẻ con VN (Theo quy định của nhà nước, trường được công nhận là trường QT phải có tiêu chuẩn trên 51% là các quốc tịch khác, 49% là VN.) Đây là một trong những lý do mình chốt ngay lập tức khi chọn trường cho con. Khi mình nói chuyện với các cha mẹ nước ngoài khác, họ cũng nói rằng các quốc tịch đa dạng của tụi trẻ con khiến cho họ chọn trường này. Việc trẻ con đa văn hoá tạo nên một thế giới rất thú vị. 2 bạn nhỏ nhà mình chơi thân với 2 bạn người Lybia, 1 bạn Hàn Quốc, 1 bạn Mỹ, 1 bạn người Pakistan, 1 bạn Brazil. Tụi trẻ con sẽ được tiếp xúc đa văn hoá, biết các món ăn từ các nước, biết các ngày lễ hội. Tự nhiên 1 ngày hai đứa về và bảo “Mẹ ơi, hôm nay là bắt đầu lễ Ramadan đấy” (lễ hội của người Hồi giáo, bắt đầu bằng tháng nhịn ăn khi còn mặt trời). 

Cộng đồng của trẻ con chính là lớp học, là bạn bè, là giáo viên tại trường. Con được tiếp xúc đa văn hoá sẽ giúp con bước ra thế giới, hoà nhập tốt và tôn trọng sự khác biệt. 

Con có cộng đồng của con thì cha mẹ cũng có cộng đồng cha mẹ. Khi giao lưu với các gia đình khác, thân thiết và được mời đến nhà, trải nghiệm văn hoá khác nhau cũng là điều rất mới mẻ. Các cha mẹ đều có sự hiểu biết về giáo dục con rất đồng đều, nên dễ kết thân, trò chuyện. 

Tụi trẻ con ở trường QT thường được giáo dục cùng một tiêu chuẩn. Không hiểu tại sao, mặc dù đến từ nhiều nước khác nhau nhưng các tiêu chuẩn hành vi đều được giáo dục tốt như nhau. Dẫn đến gần như không có xung đột, bắt nạt, kì thị, mâu thuẫn gì. 

Điều đáng tiếc nhất là các bạn QT hay về nước, chuyển theo bố mẹ đi làm việc ở nước khác, nên tụi trẻ con rất hay đón bạn mới đến, tiễn bạn cũ đi liên tục. Tình bạn chưa kịp sâu sắc đã lại có bạn chia tay. 

Bằng cấp 

Học tại trường QT là con đường 1 chiều. Không thể trở lại hệ thống công/ tư của Việt Nam. Vì không có học bạ, không có bằng cấp. Học xong cấp 1 chỉ được bảng điểm với giấy giới thiệu từ hiệu trưởng. 

Hết cấp 3, học sinh sẽ được cấp bằng tốt nghiệp tuỳ theo chương trình mình đang theo học. Tại Việt Nam hiện nay phổ biến là các bằng IB Diploma, Cambridge IGCSE/A level, American High School Diploma, OSSD (Canada), OSSD, WACE (Úc). Từ đó, học sinh sẽ nộp tiếp vào các trường ĐH quốc tế. Nhiều trường ĐH VN chưa chấp nhận các bằng cấp này nên vẫn là con đường 1 chiều thôi. 

Bảo vệ trẻ em 

Khi vào trường QT, mọi nhân viên đều phải trải qua khoá học và bài thi cấp chứng chỉ “Bảo vệ trẻ em”. Đây là điều quan trọng vì mọi trẻ em đều phải được hạnh phúc và an toàn. Khoá học thật sự giúp mình mở mang tầm nhìn, vì sự quan tâm đến từng tiểu tiết, nhằm chăm sóc phúc lợi cho mỗi đứa trẻ. Vì thế, bắt nạt học đường là điều tuyệt đối cấm kị. Rất mong phúc lợi trẻ em (Well-being)sẽ được phổ biến rộng hơn ở hệ thống trường học VN.

← Bài trước Bài sau →