Bản chất câu hỏi này liên quan đến cách cha mẹ kết nối và nuôi dưỡng sự phát triển của trẻ, giữa một bên coi trọng hoạt động dành riêng cho con, và bên kia đề cao sự đồng hành tự nhiên trong cuộc sống hằng ngày.

Nhiều cha mẹ cho rằng : cho con tham gia vào các công việc hằng ngày mang lại sự gắn bó thực chất và kỹ năng sống thật.

Quan điểm của họ là“nuôi dạy con không tách rời khỏi đời sống thật”. Chính những khoảnh khắc bình dị, như đi chợ, gấp quần áo hay dọn bàn ăn, mới là cơ hội dạy con hiệu quả nhất.

Từ góc nhìn tâm lý học phát triển, trẻ nhỏ học tốt nhất qua quan sát và bắt chước (learning by modeling), chứ không phải qua lời giảng dạy lý thuyết hay trò chơi trẻ con được được sắp đặt.

Khi cha mẹ mang con đi cùng trong những việc tưởng chừng “người lớn” như mua đồ, trả tiền, chọn thực phẩm, xếp hàng, trẻ học được tính kiên nhẫn, kỹ năng giao tiếp xã hội, và cách xử lý tình huống thực tế.

Ví dụ, khi cùng mẹ đi siêu thị, trẻ 5 tuổi học cách hỏi lễ phép người bán hàng, nhận biết giá tiền, phân biệt giữa “cần” và “muốn”.

Đó là những bài học về tự lập, trách nhiệm và sự tham gia vào đời sống gia đình, những kỹ năng mà không lớp học nào dạy được trọn vẹn.

Hơn thế nữa, cha mẹ theo hướng này cho rằng “thời gian chất lượng” không nhất thiết phải là chơi hay dạy riêng cho con, mà là làm cùng con và để con cảm nhận được sự gần gũi, tin tưởng.

Chính việc cha mẹ tin tưởng con có thể “tham gia việc thật” khiến trẻ cảm thấy mình có giá trị – rằng “mình là một phần của gia đình này.”

Quan điểm thứ hai cho rằng : Trẻ cần những hoạt động chuyên biệt và không gian riêng để phát triển toàn diện.

Thời gian chất lượng phải là khoảng thời gian được thiết kế riêng cho con, với sự tập trung và tương tác có chủ đích, chứ không thể gói gọn trong những công việc thường nhật.

Họ lập luận rằng việc đưa con đi làm việc vặt hay dọn dẹp cùng cha mẹ chỉ là lao động, giúp trẻ học tính thực tế, nhưng không đáp ứng đầy đủ nhu cầu sáng tạo, cảm xúc và phát triển trí tưởng tượng.

Ví dụ, khi cha mẹ dành 30 phút để cùng con chơi trò lắp ghép, vẽ tranh hoặc đọc sách, đó là thời gian “chuyên sâu”, nơi trẻ được khuyến khích đặt câu hỏi, biểu đạt cảm xúc và phát triển năng lực tư duy

Ngược lại, nếu mọi thời gian đều xoay quanh việc “theo chân bố mẹ đi làm việc nhà”, trẻ có thể cảm thấy thiếu không gian riêng và ít được thỏa mãn nhu cầu vui chơi đúng lứa tuổi

Từ góc độ giáo dục sớm, chơi là công việc của trẻ – qua chơi, trẻ phát triển trí tưởng tượng, khả năng hợp tác và giải quyết vấn đề.

Nếu cha mẹ chỉ coi việc “đưa con đi cùng” là gắn bó, mà thiếu những khoảng thời gian chơi thực sự, trẻ có thể thiếu cơ hội phát triển cảm xúc, sáng tạo và tự biểu đạt bản thân.

Hai quan điểm này phản ánh hai triết lý nuôi dạy phổ biến trong thế giới hiện đại:

Một bên tin rằng “sự gắn bó thực chất đến từ việc cùng sống và chia sẻ nhịp sống thật của gia đình.”

Bên kia tin rằng “sự phát triển tối ưu đến từ việc cha mẹ chủ động tạo ra không gian và trải nghiệm chuyên biệt cho con.”

Còn bạn, bạn sẽ chơi cùng con trò chơi của con, hay đưa con và hoạt động thực tế hàng ngày của người lớn?

====

Life Mentor - Tư vấn giáo dục từ gia đình

(Làm cha mẹ, WorldSchooling, Lộ trình giáo dục, Tư duy, Kỹ năng, Hướng nghiệp, Du học Châu Âu)