Các dòng sách tiếng Anh cho thiếu nhi cha mẹ cần biết

Các dòng sách tiếng Anh cho thiếu nhi cha mẹ cần biết

Với kinh nghiệm gần 10 năm chọn mua sách cho con, và đọc với con từ 5 tháng tuổi, mình xin chia sẻ bài này với các cha mẹ. Vì mình nhận thấy nhiều cha mẹ rất lúng túng khi chọn sách cho con, đặc biệt là sách Tiếng Anh. 

Đây là cách phân loại theo hệ thống sách viết cho thiếu nhi của Anh/ Mỹ. 

(Lưu ý: Bài này nói đến sách Fiction, do nguồn tham khảo từ trang hướng dẫn viết sách Fiction cho trẻ em. Còn sách Non-fiction, các bạn hãy tìm mua theo trình độ, kiến thức của con nhé) 

——— 

(Tham khảo kiến thức từ 1 trang hướng dẫn các tác giả viết sách cho thiếu nhi tại UK Journeytokidlit.com) 

——— 

Có SÁU nhóm sách thiếu nhi khác nhau, trải dài từ 0-18 tuổi. 

SÁCH BÌA CỨNG (Board Books) 

- Độ tuổi: 0-3 

- Số từ: 0-100 từ 

Đây là những cuốn sách mà chúng ta thường gọi là “cuốn sách đầu tiên của trẻ em”, đúng hơn là “đồ chơi nhai đầu tiên của trẻ em”. 

Những cuốn này bìa cứng, bo góc tròn, các trang bên trong cũng cứng, đôi khi có các hoạt động tương tác hoặc sensor (sờ vào các chất liệu khác nhau, âm thanh sột soạt…) Sách vải cũng được xếp vào nhóm này. 

Nội dung: bài hát ru, khái niệm cơ bản như hình dạng hoặc màu sắc, từ đơn về động vật, đồ vật, con người… 

SÁCH TRANH (Picture Books) 

- Độ tuổi: 3-8 

- Số từ: 100-1,000 từ (thông dụng nhất là dưới 600 từ) 

Đây là dòng sách phổ biến nhất trên thị trường. Thường có bố cục 32 trang, sử dụng minh họa để giúp kể câu chuyện. Những cuốn sách này được thiết kế để người lớn đọc to cho trẻ con nghe. Vì vậy, các tác giả viết cả những BIG WORDS (những từ ngữ phức tạp người lớn hiểu, mà trẻ con không hiểu, khi đọc,  người lớn giải thích cho trẻ con). Vì thế, đừng ngần ngại với những từ ngữ khó mà không mua cho con nhé. 

3. SÁCH CHO NGƯỜI MỚI ĐỌC (Early Reader) 

- Độ tuổi: 6-9 

- Số từ: 1,500-2,000 từ 

Sách này dành cho những đứa trẻ có thể bắt đầu tự đọc. Trẻ em rất tự hào và cha mẹ vô cùng hạnh phúc khi thấy con mình biết đọc. Khi sách đã bắt đầu nhiều chữ, trẻ em bắt đầu biết đọc, cha mẹ sẽ BỚT KIỂM TRA NỘI DUNG TRƯỚC KHI MUA SÁCH CHO CON. Nhiều chữ quá, không kiểm tra hết được. Vì thế dòng sách này được lựa chọn các chủ đề mang tính giáo dục, nội dung an toàn, do các nhà xuất bản chọn lọc. Những cuốn sách này mang cốt truyện đơn giản, từ ngữ phù hợp với năng lực tự đọc của trẻ ở độ tuổi 6-10. 

SÁCH CHƯƠNG HỒI (Chapter Book) 

- Độ tuổi: 8-12 

- Số từ: 8,500-12,000 (Có thể lên đến 20,000 từ cho độc giả lớn tuổi hơn.) 

Sách chương hồi phù hợp nhất với lứa tuổi tiểu học. Các nhân vật sẽ thường lớn hơn 1-2 tuổi so với đối tượng độc giả mục tiêu. Hầu hết các cuốn sách này đều kể về những đứa trẻ 8 hoặc 12 tuổi nói về các vấn đề khó khăn ở trường học, các mối quan hệ tình bạn, gia đình, xã hội… 

Nhân vật chính thường đối mặt với những sự cố hàng ngày và phát triển tính cách trong suốt cuốn sách. Hầu hết những cuốn sách này đều là loạt sách dài tập. Ví dụ: Junie B. Jones; My Weird School; vy + Bean 

SÁCH DÀNH CHO TUỔI TRUNG HỌC (Middle Grade) 

- Độ tuổi: 8-14 

- Số từ: 25,000-50,000 từ 

Những cuốn sách này thường có một nhân vật chính lớn hơn từ 2-4 tuổi so với độc giả nhỏ nhất mà cuốn sách hướng đến, thường là từ 11 đến 13 tuổi. Nhân vật chính có thể có khuyết điểm nhưng vẫn đáng yêu, và các nhân vật phụ bắt đầu có vai trò nổi bật hơn, tạo nên các mối quan hệ phức tạp như cuộc sống thực. 

Ví dụ: Diary of a Wimpy Kid; Wonder; Artemis Fowl 

Cốt truyện thường có cấu trúc ba hồi: nhân vật chính mắc sai lầm gây tổn thương ai đó, sau đó dành phần còn lại của cuốn sách để đấu tranh tìm cách chuộc lỗi. Những cuốn sách này có nhịp độ chậm hơn sách chương để tạo khoảng trống cho cảm xúc và bí ẩn. Chủ đề thường xoay quanh những vấn đề trong trường trung học hoặc một sự kiện gây tổn thương đối với trẻ từ 8-14 tuổi. 

Lưu ý: Dòng sách này hay hài hước. Có nhiều trò hài hước, thô thiển của con trai. Độc giả nhỏ sẽ rất thích, có thể cha mẹ thì không. 

SÁCH DÀNH CHO THIẾU NIÊN (Young Adult) 

- Độ tuổi: 14 trở lên 

- Số từ: 50,000-75,000 

Những cuốn sách này là những tiểu thuyết thực sự, nghĩa là có một cốt truyện hoàn chỉnh với cấu trúc ba hồi và có nhiều tuyến nhân vật phụ để tạo chiều sâu. Nhân vật chính thường ở độ tuổi 16-18 và PHẢI học được một bài học gì đó vào cuối cuốn sách. 

Đây là dòng sách mà có thể các tác giả nước ngoài đã đưa vào những chuyện như tình yêu, tình dục, chất kích thích, bạo lực, bắt nạt, phân cấp xã hội…. Và rất nhiều sách truyện người lớn đã “trà trộn” đánh dấu “Young Adult” để bán cho lứa tuổi dưới 18. Nhiều trẻ dưới 18 cũng đã tự chọn dòng 18+ như 50 shades of grey hay Một thoáng ta rực rỡ… hay dòng Đam Mỹ Nhật kiểu tình đầu học đường… để đọc. Các cha mẹ hãy để ý kỹ. Cha mẹ thường không kiểm tra nội dung sách khi con ở lứa tuổi này nữa. Nên rất nhiều bạn tuổi teen vẫn đọc sách truyện nhưng đã đọc những nội dung “tối”. Đây là giai đoạn khó nhất của cha mẹ khi chọn sách phù hợp cho con. Vì thị trường thì ít (viết sách cho lứa tuổi này khó, nhiều chữ, bán không được nhiều) mà chất lượng thì khó kiểm soát. 

—— 

Khi chọn sách cho con, điều quan trọng nhất mà các bậc cha mẹ cần lưu ý là phù hợp với sự phát triển và năng lực đọc của trẻ, giúp trẻ khám phá thế giới qua từng trang sách các bạn nhé. 

——

← Bài trước Bài sau →